Onheilspellende dark ambient-pracht van Dead Neanderthals

Dead Neanderthals - Endless Voids

Alone Records, 2015

Dead Neanderthals bestaat uit Otto Kokke (saxofoon) en René Aquarius (drums, percussie). Aangevuld met de Engelse saxofonist Colin Webster bracht dit tweetal vorig jaar de free jazz-LP 'Prime' uit, bestaande uit één track. Het concept was simpel: twee baritonsaxofoons, drums en gáán! En dat dan veertig minuten lang. Deze tour de force gaf je als luisteraar geen enkele rust, maar leverde een lawaaitrip op die zijn weerga niet kent. Reikhalzend uitgekeken dus naar 'Endless Voids'. Die plaat is er nu en dat is heel andere koek, maar het resultaat is ronduit verbluffend.

Voor 'Endless Voids' is Dead Neanderthals uitgebreid met zes muzikanten. Naast Colin Webster zijn dat Thomas Ekelund (stem en elektronica), Peter Johan Nÿland (snaarpercussie), Dirk Serries (gitaar), Steven Vinkenoog (gitaar) en Rutger Zuydervelt (elektronica). De plaat is een weergave van het concert dat dit gezelschap op 21 september vorig jaar gaf tijdens het Incubate festival te Tilburg, waar het Nijmeegse duo carte blanche kreeg van de organisatie.

Het contrast met 'Prime' kon bijna niet groter zijn. Daar waar Dead Neanderthals er in Prime (en ook op het op 'The New Wave Of Dutch Heavy Jazz' te vinden Boiled Hands), direct vol ingaat, begint 'Endless Voids' uiterst zacht met elektronische klanken, alsof nog even afgetast moet worden welke richting het op zal gaan. Van meet af aan is de spanning voelbaar en die spanning wordt niet meer losgelaten, meer dan tachtig minuten lang. Inderdaad, zo lang duurt deze dark ambient trip, op CD verdeeld over twee schijfjes. Je geduld als luisteraar wordt danig op de proef gesteld maar doorzetten loont. Meerdere luisterbeurten zijn nodig voordat de impact van deze plaat volledig is te bevatten en bij elke nieuwe luisterbeurt worden die tachtig minuten minder en minder een lange zit.

Want er gebeurt veel op 'Endless Voids'. De abstracte muziek goed omschrijven is moeilijk. Het gromt, dondert, rommelt, gonst, piept, maar het fluistert ook. Er is doom jazz, drone, industrial, er zijn verstilde momenten én het is heavy zonder scheurende gitaren, puur elektronische noise of knoertige baritonsaxstoten. Geen van de instrumenten voert de boventoon, alles is verpakt in suspense, alsof je op weg bent naar de apocalyps, naar een verpletterende apotheose die uiteindelijk nooit komt maar waar je maar beter waakzaam voor kunt zijn. 'Endless Voids' brengt je naar het puntje van je stoel en terugzakken is pas mogelijk nadat de laatste klanken zijn weggestorven.

Sinds 'Spear Of Gold And Seraphim Bone' van Aderlating heb ik niet meer zo'n goede dark ambient-plaat gehoord. Deze plaat is zelfs beter, wordt elke keer dat-ie rondjes draait nog beter en weet zowaar te ontroeren, iets wat bij dit soort abstracte klanklandschappen niet echt voor de hand ligt. Onheilspellend prachtig!

Samen met Drvg Cvltvre speelt Dead Neanderthals op 20 juli tijdens het Valkhof Festival te Nijmegen.

https://deadneanderthals.wordpress.com/