woensdag 10 juni 2015

Topbezetting garandeert nog geen topplaat

Ben Goldberg - Orphic Machine

BAG Production Records, 2015


Voor 'Orphic Machine' heeft klarinettist Ben Goldberg zich laten inspireren door dichter en professor Allen Grossman (1932-2014), meer specifiek door diens lange essay Summa Lyrica: A Primer Of The Commonplaces In Speculative Poetry. De composities die Goldberg schreef worden uitgevoerd door een absolute topbezetting: Carla Kihlstedt (zang en viool), Ron Miles (trompet), Rob Sudduth (tenorsaxofoon), Myra Melford (piano), Nels Cline (elektrische gitaren), Kenny Wollesen (vibrafoon), Greg Cohen (bass) en Chess Smith (drums). En uiteraard Goldberg zelf op klarinet.

Het is natuurlijk vaker gedaan: literatuur op muziek zetten, ook in de jazz. Zo bracht de formatie Curlew (met George Cartwright en Tom Cora) in 1993 'A Beautiful Western Saddle' uit, met als gastzangeres Amy Denio. De teksten waren afkomstig van dichter Paul Haines (1933-2003). Het is een voorbeeld van een geslaagde poging van een jazzensemble om poëtische teksten om te zetten in muziek, al moet daarbij gezegd worden dat Curlew met één been in de rock- en popmuziek stond, iets wat voor Ben Goldberg niet opgaat. Goldberg maakt het zichzelf bovendien moeilijker, omdat het hier niet om gedichten gaat maar om een essay óver poëzie.

Het ensemble brengt op 'Orphic Machine' kamerjazz, waarin vleugjes klezmer, tango, blues en modern klassiek zijn te ontdekken. De keuze voor Carla Kihlstedt als zangeres is op zich een juiste; haar zonder opsmuk gezongen voordracht van Grossmans teksten is helder en fraai en sluit nauw aan bij het hechte ensemblespel, maar helaas is de zang niet zo gevarieerd als op Kihlstedts eigen genrehoppende meesterwerk '2 Foot Yard' uit 2003. Ook komt de zang enigszins koel over, waardoor de emotie niet bepaald van de plaat afspat. En daarmee is meteen het euvel van deze plaat geduid: het ontbreekt aan echte emotie.

Dat de klasse van het spel van de muzikanten afdruipt, mag gelet op ieders staat van dienst geen verrassing heten. Enkel Rob Sudduth deed bij mij geen belletje rinkelen (op zijn palmares prijken uiteenlopende artiesten als Norah Jones en Huey Lewis & The News). Het ensemblespel is hecht, gevarieerd en geen van de muzikanten toont zich opdringerig. Her en der krijgt iedere muzikant zijn solospot, maar ieder soleert en improviseert binnen de beheerste kaders van Goldbergs composities.

Gevolg is dat dit album bij oppervlakkige beluistering bijna ongemerkt voorbij glijdt. Nergens is een echte uitspatting of een scherp randje te bekennen, uitgezonderd het laatste gedeelte van de titelsong, waar onder aanvoering van Wilco-gitarist Nels Cline het gezelschap eindelijk eens loos gaat, maar het is meteen het laatste stuk op de plaat.

Voor wie puur kan genieten van muzikaliteit heeft 'Orphic Machine' veel te bieden. Na meerdere luisterbeurten valt er nog altijd veel te ontdekken. De muziek is ook echt mooi, maar voor het grootste deel blijft het toch teveel een steriele bedoeling, meer muziek voor het hoofd dan voor het hart, en dat is met dit stel topmuzikanten gewoon zonde.

http://www.bengoldberg.net/ 

https://www.facebook.com/bengoldbergmusic 



Geen opmerkingen:

Een reactie posten